با سمه تعا لی‌

سوال: خواهشمند است نظر آیت الله العظمی صانعی را در مورد پذیرش و عدم پذیرش كنوانسیون محو كلیه اشكال تبعیض علیه زنان از طرف جمهوری اسلامی ایران بیان نمایید؟ لطفاً نظر ایشان را با دلیل، مرقوم فرمایید.

ج: طبق فتوای حضرت آیت الله العظمی صانعی(مد ظله العالی) هیچ گونه تبعیضی بین زن و مرد وجود ندارد -مانند عدم شرطیت ذكوریت در قضاوت و مرجعیت و ولایت و شهادت- مگر در مواردی كه در آیه شریفه آمده و علت آن هم بیان شده است و اگر در جایی هم تفاوت باشد مانند تفاوت ارث دختر و پسر، این تفاوت، تبعیض ناعادلانه نیست و دارای توجیه عقلی است كه در مجمع المسائل معظم له مفصلاً توضیح داده شده است(كه به پیوست ارسال می شود). بنا براین با توجه به نظرات معظم له كه در كتب فتوایی ایشان آمده است، پیوستن به معاهدات بین المللی با رعایت موازین اسلامی و در صورتی كه در ضدیت با اصول و ضروریات اسلام نباشد، و با رعایت حفظ استقلال كشورها در احكام دینی خود مانعی ندارد.

متن كامل استفتاء:

پرسش پیرامون ارث پسر و دختر

منبع: مجمع المسائل حضرت آیت الله العظمی صانعی (مد ظله العالی) جلد سوم617

پرسش: با توجه به اینكه در قرآن كریم ارث پسر دو برابر ارث دختر قرارداده شده است، توجیه حضرت عالی در این باره چیست؟

پاسخ: این جانب در رابطه با حقوق زن معتقدم كه نظر اسلام در ارث، حسب نص قرآن كریم، سهم مرد دو برابر سهم زن است و غیر از آن، نظر عادلانه دیگری وجود ندارد؛ برای آنكه اگر همه مالكان و وارثان را یك پسر و یك دختر فرض كنیم، دو سوم به پسر و یك سوم به دختر می دهیم با فرض آنكه لازمه تكوینی و طبیعی هم آن است كه پسر و دختر با هم ازدواج نمایند در نتیجه یك تومان از سه تومان كل ثروت، از آن زن می باشد و منافعش هم متعلّق به خودش می باشد "للرجال نصیب مما اكتسبوا وللنساء نصیب مما اكتسبن" نساء، آیه 32، و دو تومان آن، ملك مرد كه علاوه بر آن باید مقداری به عنوان مهریه به همسر خود بدهد، به علاوه كه مخارج اولاد به عهده پدر است، آن زن، در درآمد و منافع دو تومان - كه همان لب مالكیت است - شریك می باشد چون از نظر قانون اسلام، نفقه زن به عهده مرد است در نتیجه زن در درآمد نصف ثروت اگر نگوییم زیادتر، سهیم شده و از جهت درآمد كه لب مالكیت و جان مالكیت است - با مرد مساوی است چون درآمد یك تومان خودش به علاوه شركتش با مرد در درآمد دو تومان با همه فعالیتهای مرد و زحمات اقتصادیش شریك می باشد و از دو لقمه غذا، یك لقمه اش برای زن است و در نتیجه در درآمد یك تومان از دو تومان مرد، زن مساوی با مرد است یعنی درآمد 5 ریال كه همان یك لقمه است، پس زن 15 ریال درآمد دارد و مرد هم 15 ریال درآمد دارد.