آرمانهای شهید مطهری‌ ‌درباره حوزه

(شهید آیت الله‌ ‌بهشتی‌)

‌یادم است كه در سال 1326 كه در قم با آقای مطهری و آقای منتظری و‌ ‌آقایان دیگر‌ ‌علاوه بر درس و بحث و كارهای طلبگی مان همیشه به فكر سامان دادن به‌ ‌روحانیت و‌ ‌پربار كردن این نهاد اسلامی اجتماعی بودیم در همان سال یك حركتی را در یك‌ ‌جمع حدود‌ 18 ‌نفری انجام دادیم كه زمینه بود برای همكاری بیشتر و پردوام تردر جلسه‌ ‌ها و بحثهای مختلف. همواره این سخن می‌ ‌رفت كه باید برای عظمت فكری و معنوی و تعالی اخلاقی و سامان یافتن هرچه‌ ‌بیشتر‌ ‌روحانیت تلاش كرد. در سال 1340 پس از فوت مرحوم آیت الله بروجردی جمعی برای‌ ‌بحث و گفتگو پیرامون مرجعیت و روحانیت در تهران به وجود آمد مجموعه‌ ‌بحث ها در همین كتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت تنظیم و چاپ شد. شوری‌ ‌بود در‌ ‌همه برای اینكه باید برای رشد روحانیت و سازماندهی آن تلاش كرد. این شور و‌ ‌علاقه‌ ‌در ایشان و در همه ما همیشه حضور و جود دارد و همیشه در این اندیشه ایم كه‌ ‌چه خدمتی‌ ‌باید در این راه انجام دهیم. مرحوم آقای مطهری در آخرین سالهای زندگیشان‌ ‌بر آن‌ ‌شدند كه سفرهایی مرتب به قم بروند و با شروع بحثهای پرمحتوا برای طلاب درس‌ ‌خوانده‌ ‌تر و فاضل تر، حركتی را در راه غنای فكری حوزه دنبال كنند و توسعه بدهند،‌ ‌حركتی كه‌ ‌چه بسا می توانست به ساماندهی های دیگر بیانجامد. دریغا كه این حركت پر‌ ‌بركت ایشان‌ ‌با شهادتشان ناتمام ماند‌.

‌

علاقه به تحقیق و مطالعه‌

(‌شهید آیت الله مفتح‌)

‌سال‌ ‌گذشته در آن اوج مبارزات به من می فرمود به خدا اگر امام و رهبر ما پیروز بشود هیچ‌ ‌پستی من نمی خواهم هیچ مقامی نمی خواهم، برای من همین زندگی كه الان دارم،‌ ‌كتابخانه ام برای من بهترین لذت است من همین را می خواهم كه بنشینم و كتاب بنویسیم،‌ ‌بنشینم و تحقیق كنم، بنشینم از اسلام عزیز دفاع كنم، این هدف من است بنابراین، این‌ ‌كوشش و این تلاش، ارزش شخصی برای من نیست و دیدیم راست می گفت و پس از پیروزی با اینكه‌ ‌در سطح بسیار بالایی قرار داشت (ما اگر یك مطلبی را می خواستیم خدمت امام بگوییم‌ ‌همه دوستان ما فكر می كردند تنها فردی كه امكان دارد با امام صریح صحبت كند و امام‌ ‌علاقه به او دارد و او را می پذیرد فورا می گفتیم برویم خانه آقای مطهری به آقای‌ ‌مطهری بگوییم ایشان خدمت امام عرض كنند چون می دانستیم امام به ایشان علاقه دارد) می گفت من كه مشغول تحقیق و تالیف هستم برای من منصب و مقام مهم نیست جز همین كه مشغول تحقیق‌ ‌و مشغول نوشتن كتاب و مقالات باشم‌.

هوشیاری استاد در برابر‌ ‌انحرافات

(شهید حجت الاسلام‌ ‌باهنر‌)

استاد بزرگوار عمدتا پاسدار اسلام بودو‌ ‌هوشیار در برابر اسلام. یادم نمی رود یك كتابی را ایشان شنیده بوده كه این كتاب‌ ‌منتشر شده (من اسم آن كتاب را نمی برم چون ترویج از یك كتاب باطل است) ایشان می‌ ‌گفت كه این كتاب را از هر جا كه هست برای من پیدا كنید ما مامور شدیم برای اینكه‌ ‌بگردیم و این كتاب را پیدا كنیم. گشتیم و بالاخره یك نسخه پیدا كردیم آن نسخه ای‌ ‌كه به دست ما رسید منحصر به فرد بود، 400 صفحه بود. من با زحمت زیادی دو نسخه‌ ‌فتوكپی از آن گرفتم و یك نسخه خدمت ایشان بردم و یك نسخه پیش خود من ماند. شاید بیست‌ ‌روز بیشتر نگذشت، ایشان فرمودند با این كتاب چه كردی؟ گفتم : من هنوز گذاشته ام ان‌ ‌شاء الله وقت كنم مطالعه كنم. بعد دیدم ایشان تمام این كتاب را خوانده فصل به فصلش‌ ‌را تحلیل كرده، نقطه های ضعفش را درآورده‌ ‌و در حدود سیصد و پنجاه مورد علیه اسلام به نام اسلام نوشته شده بود یعنی‌ ‌كتابی كه به عنوان یك بحث تاریخی درباره اسلام بود و دقیقا می خواست بگوید این‌ ‌كتاب كتاب اسلامی است بیش از سیصد مورد ایشان در این كتابی كه به نام اسلام نوشته‌ ‌شده بود بر علیه اسلام مطلب داشت، نقد كردند و این هوشیاری و این حضور همیشه در‌ ‌صحنه علمی و دفاع فكری از اسلام، بسیار محترم است‌.

‌

نقش مطهری در تكوین انقلاب‌ ‌اسلامی

(آیت الله هاشمی‌ ‌رفسنجانی‌)

‌باید‌ ‌گفت دارای نقش اساسی بود، هم از نظر فكری - چه ایشان پلی شده بود بین دانشگاه، فیضیه،‌ ‌روحانیت و قشر دانشگاهی و حتی بازاری - و هم در مبارزات. سال 41 كه مبارزاتشان شروع‌ ‌شد نقش درجه بالایی داشت. چهار پنج نفر بودند كه سرپرستی گروه موتلفه را كه در شكل‌ ‌دادن به مبارزات اسلامی در سال 41 و 15 خرداد 42 بسیار موثر بودند به عهده داشتند‌. ‌آقای مطهری جزو گروه پنج نفری بود كه می گرداند و حتی واسطه بود بین امام واینها‌ ‌و روی هم رفته باید سهم قابل توجهی برای ایشان در شكل گیری مبارزات اسلامی كه منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد‌ ‌قائل باشیم. سال آخر هم كه سال اوج اعتراضات و مبارزات ایران بود ایشان در كانون و‌ ‌كادر مركزی گرداننده این جریانات سال آخر بود و وقتی هم می رسیم به تشكیل حكومت‌ ‌اسلامی، ایشان از طرف امام مامور شده بودند امام چهار پنج تا اسم به ایشان داده‌ ‌بودن كه ایشان آمدند هسته اصلی شورای انقلاب را تشكیل دادند و بعد همان بود كه كم‌ ‌كم توسعه پیدا كرد كه حكومت قانونگذاری و اجرایی بعد از انقلاب را اجرا كردند و حتی‌ ‌وقتی امام از پاریس برگشتند و نقطه مهم آن روز منزل امام بود ایشان با همه گرفتاریهایی‌ ‌كه داشتند (عضو شورای انقلاب بودند، عضو گروه سرپرست اداره منزل امام هم بودند‌) ‌چون آن روز اداره منزل امام فوق العاده اهمیت داشت به این كار پرداختند و درماههای‌ ‌اول تشكیل حكومت اسلامی ایشان نقش بعد از امام را داشتند ایشان جزو آن چهار پنج‌ ‌نفر بودند‌.