error_text
موضوع:
شرایط قسم
شرایط قسم چيست؟
1. كسى كه قسم مى خورد، باید بالغ و عاقل باشد و اگر مى خواهد نسبت به مال خودش قسم بخورد، باید در حال بالغ شدن، سفیه نباشد و از روى قصد و اختیار قسم بخورد. پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و كسى كه مجبورش كرده اند، درست نیست; همچنین است اگر در حال عصبانى بودن، بدون قصد، قسم بخورد;
2. كارى را كه قسم مى خورد انجام دهد، باید حرام و مكروه نباشد، و كارى را كه قسم مى خورد ترك كند، باید واجب و مستحب نباشد، و اگر قسم بخورد كه كار مباحى را به جا آورد، باید ترك آن در نظر مردم، بهتر از انجام دادنش نباشد، و نیز اگر قسم بخورد كار مباحى را ترك كند، باید انجام دادن آن در نظر مردم، بهتر از تركش نباشد;
3. به یكى از اسامى خداوند عالم قسم بخورد كه به غیر ذات مقدس او گفته نمى شود; مانند «خدا» و «الله». همچنین اگر به اسمى قسم بخورد كه به غیر خدا هم مى گویند، ولى به قدرى به خدا گفته مى شود كه هر وقت كسى آن اسم را بگوید، ذات مقدس حق در نظر مى آید، مثل آنكه به خالق و رازق قسم بخورد، صحیح است; بلكه اگر به لفظى قسم بخورد كه بدون قرینه، خدا به نظر نمى آید، ولى او قصد خدا را كند، مقتضاى احتیاط عمل به آن قسم است، بلكه لزوم عمل خالى از قوّت نمى باشد;
4. قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد كند، صحیح نیست; ولى آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد، صحیح است;
5. عمل كردن به قسم براى او ممكن باشد و اگر موقعى كه قسم مى خورد، ممكن باشد و بعد تا آخرِ وقتى كه براى قسم معیّن كرده، ناتوان شود یا برایش مشقّت داشته باشد، قسم او از وقتى كه ناتوان شده به هم مى خورد. ناگفته نماند كه قسمهاى متعارف كه براى اثبات حقّانیّت گفتارها و رفتارها انجام مى گیرد، اگر دروغ باشد، حرام و معصیت است و در روایت آمده كه ذات بارى، به كسى كه به او قسم دروغ مى خورد، مى فرماید: «از من ضعیف تر پیدا نكردى كه به او قسم بخورى؟!»; و اگر راست باشد، مكروه و ناپسند است. آرى، قسم دروغ براى احقاق حق و یا رفع ظلم، اگر راه منحصر به آن باشد، تجویز شده و به هر حال، ترك قسم، مطلقاً مطلوب است.
شرایط قسم چيست؟
1. كسى كه قسم مى خورد، باید بالغ و عاقل باشد و اگر مى خواهد نسبت به مال خودش قسم بخورد، باید در حال بالغ شدن، سفیه نباشد و از روى قصد و اختیار قسم بخورد. پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و كسى كه مجبورش كرده اند، درست نیست; همچنین است اگر در حال عصبانى بودن، بدون قصد، قسم بخورد;
2. كارى را كه قسم مى خورد انجام دهد، باید حرام و مكروه نباشد، و كارى را كه قسم مى خورد ترك كند، باید واجب و مستحب نباشد، و اگر قسم بخورد كه كار مباحى را به جا آورد، باید ترك آن در نظر مردم، بهتر از انجام دادنش نباشد، و نیز اگر قسم بخورد كار مباحى را ترك كند، باید انجام دادن آن در نظر مردم، بهتر از تركش نباشد;
3. به یكى از اسامى خداوند عالم قسم بخورد كه به غیر ذات مقدس او گفته نمى شود; مانند «خدا» و «الله». همچنین اگر به اسمى قسم بخورد كه به غیر خدا هم مى گویند، ولى به قدرى به خدا گفته مى شود كه هر وقت كسى آن اسم را بگوید، ذات مقدس حق در نظر مى آید، مثل آنكه به خالق و رازق قسم بخورد، صحیح است; بلكه اگر به لفظى قسم بخورد كه بدون قرینه، خدا به نظر نمى آید، ولى او قصد خدا را كند، مقتضاى احتیاط عمل به آن قسم است، بلكه لزوم عمل خالى از قوّت نمى باشد;
4. قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد كند، صحیح نیست; ولى آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد، صحیح است;
5. عمل كردن به قسم براى او ممكن باشد و اگر موقعى كه قسم مى خورد، ممكن باشد و بعد تا آخرِ وقتى كه براى قسم معیّن كرده، ناتوان شود یا برایش مشقّت داشته باشد، قسم او از وقتى كه ناتوان شده به هم مى خورد. ناگفته نماند كه قسمهاى متعارف كه براى اثبات حقّانیّت گفتارها و رفتارها انجام مى گیرد، اگر دروغ باشد، حرام و معصیت است و در روایت آمده كه ذات بارى، به كسى كه به او قسم دروغ مى خورد، مى فرماید: «از من ضعیف تر پیدا نكردى كه به او قسم بخورى؟!»; و اگر راست باشد، مكروه و ناپسند است. آرى، قسم دروغ براى احقاق حق و یا رفع ظلم، اگر راه منحصر به آن باشد، تجویز شده و به هر حال، ترك قسم، مطلقاً مطلوب است.
انعکاس
خدمات پایگاه
اندیشه
Istifta[@]saanei.org
If you have problem to read Farsi words, please click on
View...Encoding...UTF8 (windows)
آدرس دفتر قم : خيابان شهيد محمد منتظرى ـ كوچه هشتم ـ پلاك 4 ـ كدپستى 3713744369
تلفن : (10 - 37744009 ) - 37744767 - ( 62 - 37831660 ) نمابر: 37735080 -025
