دعاي مکارم الاخلاق 1
ترجمه دعاي شريف مکارم الاخلاق از کتاب ارزشمند « نهج العباده» اثر جناب حجت الاسلام والمسلمين محمود صلواتي دريافت شده است.
اين کتاب که در زمان انتشار خود در سال 1388 به عنوان کتاب سال شناخته شد، شامل دعاها و مناجات هاي زين العابدين، امام سجاد(ع) است. صاحب اين اثر، انگيزه خود را در تدوين آن چنين آورده است: « پس از آنكه با يارى پروردگار ترجمه كتاب ارزشمند و ماندگار صحيفه سجاديه به انجام رسيد و به زيور طبع آراسته گرديد، ملاحظه شد كه بسيارى از مناجات ها و دعاهاى زيورپرستندگان و سرور سجده كنندگان، امام سجّاد(ع) در صحيفه سجاديه نيامده است و نيايش ها و دعاهايى همانند مناجات خمسة عشر، دعاى ابوحمزه ثمالى، دعاهاى روزهاى هفته، زيارت امين اللّه و بسيارى از دعاهاى شناخته شده و ناشناخته آن حضرت از دسترس علاقه مندان به دور مانده است، از اين رو به نظر رسيد مجموعه دعاها و مناجات هاى آن بزرگوار در يك مجلّد گردآورى شود و با ترجمه اى شيوا و خوشخوان و در حد امكان آهنگين و روان، كه متناسب با وزن و آهنگ متنِ ادعيه پيشوايان دين و ائمّه معصومين عليهم السّلام است، در اختيار فرهيختگان و ادب دوستان و شيفتگان دعا و مناجات قرار گيرد» .
همچنين مترجم محترم در تنظيم آن با حذف موارد تکراري و گزينش ادعيه از نظر اسلوب و محتوا، با تأسّي از روش مرحوم سيدرضي(ره) در جمع آوري کتاب « نهج البلاغه»، اين مجموعه را در سه بخش سامان داده است:
بخش نخست صحيفه كامله سجاديّه؛ كه با توجه به اهميّت تاريخى و اعتبار و جايگاه ويژه آن در فرهنگ شيعه، از آن رو كه تنها اثرى است كه از ائمّه معصومين عليهم السّلام به صورت كتاب بر جاى مانده است، بدون هيچ دخل و تصرف و جا به جايى ادعيه، در اين بخش آورده شد.
بخش دوم ديگر دعاها و مناجات هاى بلند آن امام بزرگوار است. كه متناسب با موضوعات - بر اساس دسته بندى كتاب ارزشمند «الصحيفة السجادية الجامعه» تحقيق و نشر مؤسّسه امام مهدى(ع) كه در اين زمينه كاملترين به نظر رسيد - سامان يافت.
بخش سوم مناجات ها و دعاهاى كوتاه آن حضرت(ع) است كه از ميان ديگر ادعيه گزينش شده و در يك بخش مستقل آمده است.
1. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِي أَكْمَلَ الْإِيمَانِ، وَ اجْعَلْ يَقِينِي أَفْضَلَ الْيَقِينِ، وَ انْتَهِ بِنِيَّتِي إِلَى أَحْسَنِ النِّيَّاتِ، وَ بِعَمَلِي إِلَى أَحْسَنِ الْأَعْمَالِ.
1. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و ايمانم را به كامل ترين ايمان، يقينم را به برترين يقين، نيّتم را به نيكوترين نيت، و كردارم را به بهترين كردارها رسان.
2. اللَّهُمَّ وَفِّرْ بِلُطْفِكَ نِيَّتِي، وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَک يَقِينِي، وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي.2. بارخدايا! نيتم را به لطفت استوارى ده، يقينم را به رحمتت پايدارى بخش، و تباهى هايم را به قدرتت به صلاح آور.
3. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اكْفِنِي مَا يَشْغَلُنِي الِاهْتَِمامُ بِهِ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تَسْأَلُنِي غَداً عَنْهُ، وَ اسْتَفْرِغْ أَيَّامِي فِيَما خَلَقْتَنِي لَهُ، وَ أَغْنِنِي وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِكَ، وَ لَا تَفْتِنِّي بِالنَّظَرِ.3. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، و از پرداختن به كارى كه مرا از تو باز مى دارد بازم دار، و به كارى كه در روز باز پسين به كارم آيد برگمار، و روزگارم را در آنچه براى آنم آفريده اى، فارغ ساخته و بى نيازم دار، روزى ات را بر من فراوان كن و با نگريستن بدانچه ديگران دارند گرفتار فتنه ام مكن.
4. وَ أَعِزَّنِي وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكِبْرِ، وَ عَبِّدْنِي لَكَ وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِي بِالْعُجْبِ، وَ أَجْرِ لِلنَّاسِ عَلَى يَدِيَ الْخَيْرَ وَ لَا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ، وَ هَبْ لِي مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ، وَ اعْصِمْنِي مِنَ الْفَخْرِ.4. عزيزم دار و از خود پسندى دورم دار، مرا بنده خود ساز و عبادتم را با عُجب و غرور تباه مساز، به دست من در حقِّ مردم كارهاىِ نيك روان كن و به منّت نهادن، آن را تباه مكن؛ اخلاق پسنديده ام ببخش و از به خود نازيدن در امان بدار.
5. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا، وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا.5. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا در ميان مردم به درجه اى فرا مبر؛ مگر آنكه همانند آن پيش نَفْسم فرود آرى و عزّتى آشكارم مده؛ مگر اينكه همانند آن در نهان، پيش نَفْسم خوار گردانى.
6. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِهِ، وَ طَرِيقَةِ حَقٍّ لَا أَزِيغُ عَنْهَا، وَ نِيَّةِ رُشْدٍ لَا أَشُكُّ فِيهَا.6. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا از هدايتى شايسته بهره ور گردان كه آن را با چيزى جايگزين نكنم، و مرا به راهِ حقّى بر كه از آن برون نشوم، و نيتى درستم ده كه در آن ترديد نورزم.
7. وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمُرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ، فَإِذَا كَانَ عُمُرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَيَّ.7. تا هنگامى كه زندگى ام در اطاعت توست عمرم ده، و اگر عمرم چراگاه اهرمن گرديد بميرانم، پيش از آن كه دشمنى ات سخت بر من فرود آيد، يا اين كه خشمت مرا فرو گيرد.
8. اللَّهُمَّ لَا تَدَعْ خَصْلَةً تُعَابُ مِنِّي إِلَّا أَصْلَحْتَهَا، وَ لَا عَائِبَةً أُوَنَّبُ بِهَا إِلَّا حَسَّنْتَهَا، وَ لَا أُكْرُومَةً فِيَّ نَاقِصَةً إِلَّا أَتْمَمْتَهَا.8. خداوندا! هر خصلتِ زشت كه در من است به صلاح آور، و هر خوى بد كه با من است و مايه نكوهش من، به اخلاقى نيك دگرگون ساز، و هر كرامتِ كمال نايافته اى كه در من است به كمال آور.
9. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَبْدِلْنِي مِنْ بِغْضَةِ أَهْلِ الشَّنَآنِ الَْمحَبَّةَ، وَ مِنْ حَسَدِ أَهْلِ الْبَغْيِ الْمَوَدَّةَ، وَ مِنْ ظِنَّةِ أَهْلِ الصَّلَاحِ الثِّقَةَ، وَ مِنْ عَدَاوَةِ الْأَدْنَيْنَ الْوَلَايَةَ.9. خداوندا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و كين ورزىِ دشمنانم را به محبت، رشك سركشان را به مودّت، بد گمانىِ نيكان را به اعتماد، دشمنىِ نزديكان را به دوستى، بدخواهىِ خويشان را به نيك خواهى.
10. وَ مِنْ عُقُوقِ ذَوِي الْأَرْحَامِ الْمَبَرَّةَ، وَ مِنْ خِذْلَانِ الْأَقْرَبِينَ النُّصْرَةَ، وَ مِنْ حُبِّ الْمُدَارِينَ تَصْحِيحَ الْمِقَةِ، وَ مِنْ رَدِّ الْمُلَابِسِينَ كَرَمَ الْعِشْرَةِ، وَ مِنْ مَرَارَةِ خَوْفِ الظَّالِمِينَ حَلَاوَةَ الْأَمَنَةِ.10. فرو نهاندنِ نزديكان را به يارى دهى، دوستىِ دورويان را به دوستىِ واقعى، ناسازگارى معاشران را به آميزشى سازگار و تلخىِ بيم از ستمكاران را به شيرينىِ ايمنى دگرگون ساز.
11. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي، وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي، وَ ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي.11. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا در برابر كسى كه به من ستم مى كند دستى توانا، در برابر آن كه با من مجادله مى كند زبانى گويا و در برابر آن كه با من دشمنى مى ورزد پيروزى اى آشكارا ده.
12. وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي، وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي، وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي، وَ سَلَامَةً مِمَّنْ تَوَعَّدَنِي وَ وَفِّقْنِي لِطَاعَةِ مَنْ سَدَّدَنِي، وَ مُتَابَعَةِ مَنْ أَرْشَدَنِي.12. به من در برابر بدانديشم، تدبيرى؛ بر آنكه سركوبم مىسازد، قدرتى؛ بر آنكه دشنامم مىدهد، تكذيبى؛ و از آنكه تهديدم مىكند، سلامت عطا فرما. توفيقم ده فرمانبردار كسى باشم كه مرا به راه راست بَرَد، و از كسى پيروى كنم كه مرا به راه درست رهنمون گردد.
13. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ سَدِّدْنِي لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ، وَ أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ، وَ أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ، وَ أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ، وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ، وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ، وَ أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ.13. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و توفيقم ده تا با كسى كه با من ناراستى كرده راستى كنم، به كسى كه از من دورى گزيده نيكى كنم، كسى را كه محرومم ساخته به احسان بنوازم، با كسى كه رشته دوستى بريده بپيوندم، كسى را كه از من به بدى ياد كرده به نيكى ياد كنم، و همواره خوبى را سپاس گويم و از بدى چشم فرو پوشم.
14. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَلِّنِي بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ، وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ، وَ كَظْمِ الغَيْظِ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ، وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ، وَ سُكُونِ الرِّيحِ، وَ طِيبِ الُْمخَالَقَةِ، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ، وَ تَرْک التَّعْيِيرِ، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ، وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي، وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي.14. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا در آراستن به زينتِ شايستگان، و دلبستن به زيور پارسايان: در گسترشِ داد، فرو خوردنِ خشم، خاموش كردن آتشِ دشمنى، گردآورى پراكندگان، آشتى دادن خصمان، افشاى نيكى، پوشاندن زشتى، نرمخويى و فروتنى، نيك سيرتى، سنگينى و وقار، خوشخُلقى، پيشدستى در نيكى، ايثار در بخشش، دم فرو بستن از سرزنش، تمجيد نكردن از افرادِ بىارزش، گفتن حق ـ هر چند دشوار باشد ـ اندك شمردن نيكى در گفتار و كردار ـ هر چند بسيار باشد ـ بزرگ شمردن بدى در گفتار و كردار ـ هر چند اندك باشد ـ موفق دار.
15. وَ أَكْمِلْ ذَلِكَ لِي بِدَوَامِ الطَّاعَةِ، وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ، وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ، وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّأْيِ الُْمخْتَرَعِ.15. بارخدايا! با تداوم طاعت، همسويى با جماعت، دورى از اهل بدعت، و بيزارى از انديشههاى بيرون از شريعت، خصال نيك را در من به كمال رسان.
16. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ أَوْسَعَ رِزْقِكَ عَلَيَّ إِذَا كَبِرْتُ، وَ أَقْوَى قُوَّتِكَ فِيَّ إِذَا نَصِبْتُ.16. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و فراخترين روزىات را به هنگام كهنسالى، و نيرومندترين نيرويت را به هنگام رنج و درماندگى ارزانىام دار.
17. وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكَسَلِ عَنْ عِبَادَتِكَ، وَ لَا الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ، وَ لَا بِالتَّعَرُّضِ لِخِلَافِ مَحَبَّتِكَ، وَ لَا مُجَامَعَةِ مَنْ تَفَرَّقَ عَنْكَ، وَ لَا مُفَارَقَةِ مَنِ اجْتَمَعَ إِلَيْكَ.17. در عبادت دچار كاهلى، و در راهت گرفتار كورى ام مكن. چنان مكن كه برخلاف دوستى ات گام بردارم، يا به آنان كه از تو بريده اند بپيوندم، يا از آنان كه به تو پيوسته اند، بگسلم.
18. اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي أَصُولُ بِكَ عِنْدَ الضَّرُورَةِ، وَ أَسْئَلُكَ عِنْدَ الْحَاجَةِ، وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ عِنْدَ الْمَسْكَنَةِ.18. خداوندا! چنان كن كه به هنگامِ ضرورت به نيرويت ]بر بديها[ بتازم، و به هنگام نياز از تو يارى خواهم، و به هنگام درماندگى به درگاهت زارى كنم
19. وَ لَا تَفْتِنِّي بِالِاسْتِعَانَةِ بِغَيْرِک إِذَا اضْطُرِرْتُ، وَ لَا بِالْخُضُوعِ لِسُوَالِ غَيْرِک إِذَا افْتَقَرْتُ.19. و مرا ميازماى كه به هنگام ناچارى جز از تو يارى جويم، و گاهِ بينوايى به درگاهِ جز تو سر فرود آرم.
20. وَ لَا بِالتَّضَرُّعِ إِلَى مَنْ دُونَكَ إِذَا رَهِبْتُ، فَأَسْتَحِقَّ بِذَلِكَ خِذْلَانَكَ وَ مَنْعَكَ وَ إِعْرَاضَكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.20. و به هنگام ترس در برابرِ جز تو زارى كنم، تا بدان سبب سزاوارِ خوارى و بىاعتنايى و روى گردانىات گردم، اى مهربانترين مهربانان!
21. اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِي رُوعِي مِنَ الَّتمَنِّي وَ التَّظَنِّي وَ الْحَسَدِ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ، وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ، وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّک.21. بارخدايا! آن آرزو و بدگمانى و رشك را كه شيطان در دلم افكنَد، به يادِ عظمتت، تفكر در قدرتت، و تدبير بر دشمنت، دگرگون ساز.
22. وَ مَا أَجْرَى عَلَى لِسَانِي مِنْ لَفْظَةِ فُحْشٍ أَوْ هُجْرٍ أَوْ شَتْمِ عِرْضٍ أَوْ شَهَادَةِ بَاطِلٍ أَوِ اغْتِيَابِ مُوْمِنٍ غَائِبٍ أَوْ سَبِّ حَاضِرٍ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ نُطْقاً بِالْحَمْدِ لَكَ، وَ إِغْرَاقاً فِي الثَّنَاءِ عَلَيْكَ، وَ ذَهَاباً فِي تَمْجِيدِک، وَ شُكْراً لِنِعْمَتِكَ، وَ اعْتِرَافاً بِإِحْسَانِكَ، وَ إِحْصَاءً لِمِنَنِكَ.22. و آنچه از سخنِ زشت و بيهوده، يا دشنام، يا ريختن آبرو، يا گواهىِ نادرست، يا غيبتِ مؤمنِ غايب، يا ناسزا گفتن به حاضر و همانند اينها، كه شيطان بر زبانم روان مىسازد، تو آن را به حمد و سپاست، افزونى در ستايشت، بيان مجد و عظمتت، سپاسِ نعمتت، اقرار به احسانت و شمارشِ نعمتهايت بدل فرما.
23. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا أُظْلَمَنَّ وَ أَنْتَ مُطِيقٌ لِلدَّفْعِ عَنِّي، وَ لَا أَظْلِمَنَّ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى الْقَبْضِ مِنِّي، وَ لَا أَضِلَّنَّ وَ قَدْ أَمْكَنَتْكَ هِدَايَتِي، وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِک وُسْعِي، وَ لَا أَطْغَيَنَّ وَ مِنْ عِنْدِک وُجْدِي.23. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، و چنان كن كه: هرگز به من ستم نرود؛ كه خود بر دفعِ ستم از من توانايى، به كس ستم نكنم؛ چرا كه با توانت مرا از ستمگرى باز مىدارى، هرگز به گمراهى نروم؛ چرا كه راه هدايتم را نيك مىدانى، هرگز نيازمند نشوم؛ چرا كه توانگرىام از توست و هرگز سركشى نكنم، چرا كه توانايىام از توست.
24. اللَّهُمَّ إِلَى مَغْفِرَتِكَ وَفَدْتُ، وَ إِلَى عَفْوِک قَصَدْتُ، وَ إِلَى تَجَاوُزِک اشْتَقْتُ، وَ بِفَضْلِكَ وَثِقْتُ، وَ لَيْسَ عِنْدِي مَا يُوجِبُ لِي مَغْفِرَتَكَ، وَ لَا فِي عَمَلِي مَا أَسْتَحِقُّ بِهِ عَفْوَک، وَ مَا لِي بَعْدَ أَنْ حَكَمْتُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا فَضْلُكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ تَفَضَّلْ عَلَيَّ.24. خداوندا! در فرخناىِ آمرزشت بار گشودهام، عفو و گذشتت را آهنگ كردهام، به بخشايشت سخت مشتاقم، به فضل و احسانت دل نهادهام؛ اما آنچه مايه آمرزشت شود در دستانم نمىباشد و كارى نكردهام كه سبب آمرزشت گردد، پس اكنون كه خود را اينگونه محكوم كردهام، براى من جز بخشش و احسانت چه مىماند؟! پس بر محمّد و خاندانش درود فرست و مورد احسانت قرارم ده.
25. اللَّهُمَّ وَ أَنْطِقْنِي بِالْهُدَى، وَ أَلْهِمْنِي التَّقْوَى، وَ وَفِّقْنِي لِلَّتِي هِيَ أَزْكَى، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَرْضَى.25. خداوندا! زبانم را به هدايت بگشا، و به من پرهيزگارى را الهام نما؛ مرا به كارى كه پاكيزهتر است موفق دار و بدانچه پسنديدهتر است برگمار.
26. اللَّهُمَّ اسْلُكْ بِيَ الطَّرِيقَةَ الْمُثْلَى، وَ اجْعَلْنِي عَلَى مِلَّتِكَ أَمُوتُ وَ أَحْيَا.26. خداوندا! به بهترين آيين راهنمايم، و چنان كن كه بر دينت بميرم و زندگى يابم.
27. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ مَتِّعْنِي بِالِاقْتِصَادِ، وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ السَّدَادِ، وَ مِنْ أَدِلَّةِ الرَّشَادِ، وَ مِنْ صَالِحِ الْعِبَادِ، وَ ارْزُقْنِي فَوْزَ الْمَعَادِ، وَ سلَامَةَ الْمِرْصَادِ.27. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و از ميانهروى بهرهمندم كن و مرا از درستكاران، راهِ نيك نمايان، و از بندگانِ شايستهات گردان؛ رستگارىِ رستاخيز را نصيبم كن، و از آتشِ دوزخم وارهان.
28. اللَّهُمَّ خُذْ لِنَفْسِكَ مِنْ نَفْسِي مَا يُخَلِّصُهَا، وَ أَبْقِ لِنَفْسِي مِنْ نَفْسِي مَا يُصْلِحُهَا، فَإِنَّ نَفْسِي هَالِكَةٌ أَوْ تَعْصِمَهَا.28. بارخدايا! خصلتى را كه رهايىام در آن نيست از من برگير و خصلتى را كه اصلاح نَفْسم در آن است بر من بپذير، كه نفسم اگر تواش نگاه ندارى، رهسپار تباهىهاست.
29. اللَّهُمَّ أَنْتَ عُدَّتِي إِنْ حَزِنْتُ، وَ أَنْتَ مُنْتَجَعِي إِنْ حُرِمْتُ، وَ بِكَ اسْتِغَاثَتِي إِنْ كَرِثْتُ، وَ عِنْدَک مِمَّا فَاتَ خَلَفٌ، وَ لِمَا فَسَدَ صَلَاحٌ، وَ فِيَما أَنْكَرْتَ تَغْيِيرٌ.29. خداوندا؛ اگر اندوهگين شوم ساز و برگم تويى، اگر محروم گردم تكيه گاهم تويى، اگر مرا مصيبتى رسد فريادرسم تويى، آنچه از دست رفته، تو جبرانش كنى، هر چه فاسد شده، تو به صلاحش آرى و آنچه ناپسند افتد، تو دگرگونش سازى.
30. فَامْنُنْ عَلَيَّ قَبْلَ الْبَلَاءِ بِالْعَافِيَةِ، وَ قَبْلَ الْطَّلَبِ بِالْجِدَةِ، وَ قَبْلَ الضَّلَالِ بِالرَّشَادِ، وَ اكْفِنِي مَئُونَةَ مَعَرَّةِ الْعِبَادِ، وَ هَبْ لِي أَمْنَ يَوْمِ الْمَعَادِ، وَ امْنَحْنِي حُسْنَ الْإِرْشَادِ.30. پس خداوندا! پيش از رسيدنِ بلا؛ عافيت، پيش از درخواست؛ توانگرى، و پيش از گمراهى؛ هدايت عطايم كن. خداوندا! رنجِ عيبجويىِ ديگران را از من دور دار، با آسودگىِ روزِ رستاخيز بر من منّت گذار و ارشادِ نيكِ ديگران را به من ارزانى دار.
31. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ادْرَأْ عَنِّي بِلُطْفِكَ، وَ اغْذُنِي بِنِعْمَتِكَ، وَ أَصْلِحْنِي بِكَرَمِكَ، وَ دَاوِنِي بِصُنْعِكَ، وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاک، وَ جَلِّلْنِي رِضَاک.31. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و به لطفت محافظتم كن، به نعمتت خوراكم ده، به كَرَمت اصلاحم كن، با كارسازىات درمانم كن، در سايه سار امنت جايم ده، و با خشنودىات سرافرازم دار.
32. وَ وَفِّقْنِي إِذَا اشْتَكَلَتْ عَلَيَّ الْأُمُورُ لِأَهْدَاهَا، وَ إِذَا تَشَابَهَتِ الْأَعْمَالُ لِأَزْكَاهَا، وَ إِذَا تَنَاقَضَتِ الْمِلَلُ لِأَرْضَاهَا.32. و آنگاه كه كار بر من بر آشفت، درستترينش را نشانم ده، و هنگامى كه ميان مكتبها اختلاف پديد آيد، به پسنديدهترين آيين هدايتم فرما.
33. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ تَوِّجْنِي بِالْكِفَايَةِ، وَ سُمْنِي حُسْنَ الْوِلَايَةِ، وَ هَبْ لِي صِدْقَ الْهِدَايَةِ، وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ.33. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و تاجِ بىنيازى بر سرم بگذار، و مرا به انجامِ درستِ كارى كه بر عهده من است موفق دار؛ هدايت صادقانهامآموز، و چشمم را به مال و جاه مدوز.
34. وَ امْنَحْنِي حُسْنَ الدَّعَةِ، وَ لَا تَجْعَلْ عَيْشِي كَدّاً كَدّاً، وَ لَا تَرُدَّ دُعَائِي عَلَيَّ رَدّاً، فَإِنِّي لَا أَجْعَلُ لَكَ ضِدّاً، وَ لَا أَدْعُو مَعَكَ نِدّاً.34. با قناعت آسودگىام ده، زندگىام را در دشوارى قرار مده و دعايم را ناپذيرفته به من باز مگردان؛ چرا كه من براى تو همتايى نمىدانم و با تو ديگرى را نمىخوانم.
35. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ امْنَعْنِي مِنَ السَّرَفِ، وَ حَصِّنْ رِزْقِي مِنَ التَّلَفِ، وَ وَفِّرْ مَلَكَتِي بِالْبَرَكَةِ فِيهِ، وَ أَصِبْ بِي سَبِيلَ الْهِدَايَةِ لِلْبِرِّ فِيَما أُنْفِقُ مِنْهُ.35. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا از زيادهروى باز دار و روزىام را از تباهى و تلف نگهدار؛ با بركت بر دارايىام بيفزاى و در انفاقِ نيكِ آن، راه درست را به من بنماى.
36. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اكْفِنِي مَئُونَةَ الِاكْتِسَابِ، وَ ارْزُقْنِي مِنْ غَيْرِ احْتِسَابٍ، فَلَا أَشْتَغِلَ عَنْ عِبَادَتِكَ بِالطَّلَبِ، وَ لَا أَحْتَمِلَ إِصْرَ تَبِعَاتِ الْمَكْسَبِ.36. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و رنجِ كسب روزى را از من فرو نِه و بىحساب روزىام ده؛ تا براى كسبِ روزى از عبادتت باز نمانم و بارِ گرانِ كسب را بر دوش نكشانم.
37. اللَّهُمَّ فَأَطْلِبْنِي بِقُدْرَتِكَ مَا أَطْلُبُ، وَ أَجِرْنِي بِعِزَّتِكَ مِمَّا أَرْهَبُ.37. خداوندا! به قدرتت آنچه مىخواهم فراهم آر، و به عزتت از آنچه بيمناكم دورم دار.
38. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ، وَ لَا تَبْتَذِلْ جَاهِي بِالْإِقْتَارِ فَأَسْتَرْزِقَ أَهْلَ رِزْقِكَ، وَ أَسْتَعْطِيَ شِرَارَ خَلْقِكَ، فَأَفْتَتِنَ بِحَمْدِ مَنْ أَعْطَانِي، و أُبْتَلَى بِذَمِّ مَنْ مَنَعَنِي، وَ أَنْتَ مِنْ دُونِهِمْ وَلِيُّ الْإِعْطَاءِ وَ الْمَنْعِ.38. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و آبرويم را با توانگرى نگهدار، و ارجمندىام را با تهيدستى فرود ميار، كه از روزى خوارانت روزى طلبم، و از مردمِ پست عطا خواهم، آنگاه به ستايشِ كسى كه به من چيزى بخشيده فريفته شوم، و به نكوهشِ كسى كه منعم كرده مبتلا گردم؛ حال آنكه بخشيدن يا نبخشيدن، تنها تو را سزاست.
39. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِي صِحَّةً فِي عِبَادَةٍ، وَ فَرَاغاً فِي زَهَادَةٍ، وَ عِلْماً فِي اسْتِعْمَالٍ، وَ وَرَعاً فِي إِجْمَالٍ.39. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا تندرستى در پرستش، در پارسايى، آسايش؛ عمل به دانش و وارستگى در كوشش، روزى فرما.
40. اللَّهُمَّ اخْتِمْ بِعَفْوِک أَجَلِي، وَ حَقِّقْ فِي رَجَاءِ رَحْمَتِكَ أَمَلِي، وَ سَهِّلْ إِلَى بُلُوغِ رِضَاک سُبُلِي، وَ حَسِّنْ فِي جَمِيعِ أَحْوَالِي عَمَلِي.40. خداوندا! روزگارم را با آمرزشت به پايان بر، آرزويم را با رحمتت برآور؛ راهم را براى رسيدن به خشنودىات آسان گردان، و در همه حال كارم را به سوى نيكى ران.
41. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ نَبِّهْنِي لِذِكْرِک فِي أَوْقَاتِ الْغَفْلَةِ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِطَاعَتِكَ فِي أَيَّامِ الْمُهْلَةِ، وَ انْهَجْ لِي إِلَى مَحَبَّتِكَ سَبِيلًا سَهْلَةً، أَكْمِلْ لِي بِهَا خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآخِرَةِ.41. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و در زمان بىخبرى براى يادِ خويش هوشيارم دار، و تا فرصت دارم به طاعت و عبادتت برگمار، براى دوستىِ خود راهى هموار پيش پايم نِه و در آن راه، خير دنيا و آخرتم را به تمامى ده.
42. اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ قَبْلَهُ، وَ أَنْتَ مُصَلٍّ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَهُ، وَ «آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآخِرَةِ حَسَنَةً، وَ قِنِي بِرَحْمَتِكَ عَذَابَ النَّارِ».2 42. بارخدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، بهترين درودى كه پيش از او و پس از او بر هيچ يك از آفريدگانت نفرستادى، ما را در اين جهان نيكى و در آن جهان نيكى ارزانى دار، و به رحمتت مرا از عذاب آتش نگه دار.
---------------------
پانوشت ها:
1. البلدالامين/455؛ صحيفه جامعه دعاى 55.
2. بقره،201.