آنچه در اين ستون با عنوان «احکام شرعي به زبان حضرت آيت الله العظمي صانعي مدظله» از نشريه مکتب انقلاب در سال 1362 شمسي آورده ميشود، ديدگاهها و فتاوايي است که درآن مقطع بيان شده است و ما به جهت انعکاس حال و هواي آموزش احکام شرعي و ديني در روزهاي اوليه انقلاب اسلاميو همچنين شيوه بديع طرح مسايل و احکام شرعي از طرف معظم له، آنها را به صورت مسلسل در اين ستون به رؤيت خوانندگان محترم ميرسانيم. ليکن شايسته يادآوري است که: برخي از اين فتاوا و ديدگاه هاي معظم له امروزه تغيير يافته و خوانندگان گرامي جهت استحضار ميتوانند به کتب فتوايي معظم له، مراجعه فرمايند.

فرمان امام امت و مسأله تجسس در زندگي افراد

در اينجا بهتر است، بار ديگر اشاره اي به فرمان [هشت مادهاي] امام بکنيم، ايشان در پيام مهم خود فرمودند که تجسس کردن حرام و قدغن است، ما هم در يکي از بحثهايمان گفتيم که تجسس کردن در امور شخصي مردم حرام است و حکم « الله » نيز همين است.

پس رسيدگي به لياقتها و مسأله گزينش و پذيرش افراد در ادارهها وارگان ها را نبايد به حساب تجسس گذاشت، چون شخصي با آزادي و اختيار خودش آمده است تا استخدام شود و ما هم با آزادي بايد از او سئوالاتي در زمينه زندگي اش و عقايدش مطرح کنيم، ... چون قرار بر اين است که ما به شما اعتماد کنيم و در حريم خود راهتان بدهيم و گوشهيي از کارهاي اين امت مسلمان را به شما بسپاريم، پس حق داريم که بدانيم شما چگونه آدمي هستيد و چه موضعي داريد و چگونه فکر و عمل ميکنيد، خوب، پس اين اعمال و اين سئوال و جوابها ديگر حکم تجسس ندارد و مانع و اشکالي براي آن نيست، اما اگر در سوال و جواب ها به يکسري مسائل عرض و ناموسي برخورد کرديم و فهميديم که شخصي گرفتار يکسري مسائل عرضي است نمي توانيم اين مسائل را در پروندة او انعکاس دهيم، بلکه فقط ميتوانيم بنويسيم که اين شخص قابل پذيريش نيست.

البته بقيٍه اموري را که از او سوال ميکنيم ميتوانيم در پرونده محرمانه انعکاس دهيم، اما امور عرضي و ناموسي را نبايد در پرونده منعکس کرد چون اين عمل گناه و حرام است و اگر به دست قاضي شرع بيفتد و شخص صاحب پرونده هم مدعي بشود و شکايت کند، قاضي ميتواند حکم مجازات و تعزير و تازيانه زدن را بر کساني که باعث فاش شدن اين گونه اسرار شده اند، صادر کند .

اين مسائل در مورد سوال و جواب با خود شخص بود، گذشته از اين وقتي براي تحقيقات در مورد شخصي به محل زندگي يا کار او ميرويم باز نبايد باعث آبروريزياش بشويم .

بايد خيلي مواظب باشيم که با سئوالهاي خود باعث از بين رفتن آبروي کسي نشويم، و به همان اندازه اي که خود شخص اجازه داده است درباره اش تحقيقات انجام دهيم، ولي بيش از آن، يعني به اندازهيي که باعث هتک او بشود اجازه نداريم، حتي اگر خود شخص هم اجازه داده باشد که در سئوالها و تحقيقات تا هرجا که ميخواهيم پيش برويم، باز هم ما مجاز به اين کار نيستيم و نميتوانيم آبروي او را بريزيم، چون خود انسان هم حق ندارد باعث آبروريزي خودش شود .

به هر حال تحقيقات محلي بايد دربارة مسائل کلي و عمومي که به زندگي خصوصي و عرضي و ناموسي شخص مربوط نميشود انجام گيرد، و نيز بايد دانست که تحقيق در مورد مسائل عرض و ناموسي که باعث آبروريزي شخص شود خلاف شرع است و گناه دارد .

والسلام عليکم و علي عباد الله الصالحين و رحمه الله وبرکاته .