|
دلایل نظریهی مشهور
مشهور فقیهانی که رأیشان بر ضمان مطلق عاقله استوار است به دو دلیل، استناد کردهاند: اوّل: اجماع در بیان این دلیل، به نقل عبارت صاحب جواهر اکتفا میکنیم. وی در بیان این دلیل میگوید: «هي على العاقلة بلا خلاف أجده بيننا، بل و بين غيّرنا فيه، كما اعترف به بعضهم، إلّا من الأصم منهم الذي لا يعتدّ بخلافه، و كذا الخوارج، بل عن الخلاف دعوی إجماع الأمّة عليه، قال: «و خلاف الأصم لا يعتدّ به»؛[27] در اینکه دیه در قتل خطای محض به عهدهی عاقله میباشد، احدی از فقهای اهل سنت و امامیه با آن مخالفت نکرده است و شیخ طوسی در کتاب خلاف، مسأله را اجماعی دانسته و گفته است: «مخالفت اصم، قابل اعتنا نمیباشد». دوم: روایات صاحب مفتاح الکرامه که از همراهان مشهور است میگوید: « دليل اين مسأله (ضمان عاقله) اجماع و اخبار متواتر است».[28] که در ذیلِ نقد دلایل مشهور، به روایات خواهیم پرداخت. ------------- [27]. جواهرالکلام، ج43، ص25. [28]. مفتاح الکرامـ]، ج 10، ص 360 و 361.
|