|
سه . اجماع
سومين دليل قايلان به تفاوت در قصاص زن و مرد، اجماع است; چنان كه در نقل كلمات فقيهان بدان اشاره شد.[1] بايد گفت در مسائل اجتهادى كه ادله آن بيان شده و نيز مختلف است، جايى براى استدلال به اجماع نيست، و اجماع در جايى دليل شمرده مى شود كه مدركى از قرآن و سنت در دست نباشد; گذشته از آن كه محقق اردبيلى در كتاب خود در اجماع خدشه دارد و با تعبير «كانّه اجماع» [گويا اجماعى در ميان است] از آن ياد كرده است. به علاوه، اين اجماع منقول است و مدعيان اجماع چون شيخ طوسى، در موارد فراوانى، ادعاى اجماع خود را نقض كرده اند. صاحب الحدائق مى گويد: شيخ طوسى در هفتاد و چند مورد دعوى اجماع خود را نقض كرده است.[2] -------------------------------------------------------------------------------- [1] . ر.ك : همين كتاب، ص 79 ـ 81 . [2] . الحدائق الناضرة، ج 9، ص 368.
|