(مسئله 809 ) كسى كه اجير ديگرى است، در حج مى تواند براى قربانى كردن، شخص ثالثى را وكيل كند و وكيل مزبور به قصد حجّى كه موكّلش از طرف موكّل خود انجام مى دهد، نيّت قربانى مى نمايد.

(مسئله 810 ) خروج از احرام نسبت به غير از بوى خوش و زن ظاهراً به بيش از رمى و حلق يا تقصير منوط نمى باشد، نتيجتاً مُحرم با انجام رمى و حلق يا تقصير از همه محرّمات احرام ـ بجز بوى خوش و زن ـ خارج مى شود.

(مسئله 811 ) اگر جمعى از حجّاج پول روى هم گذاشتند و به كسى وكالت دادند كه براى همه آنان گوسفند بخرد و قربانى كند و آن وكيل با آن پول به صورت مشترك به تعداد آنان گوسفند خريد و براى هر كدام يك گوسفند معيّن كرد و ذبح نمود، در صورتى كه همه به اين نوع معامله رضايت داده اند كافى است، هر چند گوسفندها از نظر قيمت تفاوت داشته باشند. بلكه اگر براى هر كدام گوسفندى را معين نكند بلكه نيت كند كه براى هر كدام از حجاج يكى از اين گوسفندها باشد پس از آنْ كه همه گوسفندان را سر بريدند، ذمه همه آن حجاج برئ مى شود، ولى اگر تعدادى از گوسفندان را ذبح نكرده باشند ذمه هيچ كدام برئ نمى شود.

(مسئله 812 ) در شرايط قربانى، آنچه تحقيق در آن لازم است سنّ حيوان است كه اطمينان در آن لازم است، گرچه از قول فروشنده اطمينان پيدا شود و اگر فروشنده اهل خبره باشد و از سنّ هَدى خبر داد، مى توان به قول او اعتماد كرد، امّا در شرايطى كه مربوط به نقص عارض بر حيوان بعد از تمام بودن آن باشد، مثل خصىّ نبودن يا معيوب نبودن، در اينها فحص لازم نيست.

(مسئله 813 ) اگر كسى بدون وكالت گرفتن از طرف عيالش يا دوستانش، به گمان كافى بودن رضايت قلبى و اذن فحوى، به نيابت از آنها قربانى كرد، و بعد معلوم شد كه راضى بوده اند كافى است و امّا اگر معلوم شود كه در آن وقت راضى نبوده اند، كافى نيست.

(مسئله 814 ) ذبح بايد با آهن باشد، و امّا ذبح با استيل، اگر ثابت شود كه وسيله ذبح آهنى است، مانند آنكه آهن رُبا آن را بگيرد، ذبح با آن مانعى ندارد، همچنان كه با فرض نبودن و يا در اختيار نداشتن آهن هم مى توان با استيل قربانى را ذبح كرد.

(مسئله 815 ) اگر به كسى در خريد و ذبح حيوان وكالت داد، ولى وكيل فراموش كرد يا نتوانست انجام دهد و پس از مراجعت به وطن متوجه شد، حجّ او صحيح است، ولى قربانى بر ذمّه اش باقى است. پس اگر ممكن است به كسى وكالت دهد در ذى حجّه همان سال در منى و محلّ قربانى براى او قربانى كند، وگرنه بايد به كسى نيابت دهد تا در سال آينده در منى و محلّ قربانى براى او قربانى كند.

(مسئله 816 ) اگر شخصى براى خود و نيابت از ديگران به قربانگاه رفت و گوسفندانى را خريد و قربانى كرد و بعد از ذبح متوجه شد كه پول يك رأس گوسفند را نداده و با مراجعه به قربانگاه صاحب گوسفند را پيدا نكرد، در اين صورت، با مأيوس شدن از شناسايى فروشنده، از طرف او به فقير صدقه بدهد و مقدار پول را بايد با ريال و يا با قيمت ارز آزاد محاسبه كند.

(مسئله 817 ) اگر كسى با اعتقاد به اينكه گوشت قربانى تلف مى شود و تضييع مال است، قربانى نكرد و با همين كيفيّت تقصير كرد و ساير اعمال حج را انجام داد، اگر جاهل بوده و فكر مى كرده عملش صحيح است، در اين صورت اعمال و حجّ او صحيح است و از احرام خارج شده، ولى قربانى بر ذمّه او باقى است. و امّا اگر عمداً و براى اعتبارات و افكار خودش قربانى ننمود و بعد هم تدارك نكرد علاوه بر معصيت، صحّت حجّش هم محلِ اشكال است.

(مسئله 818 ) محرم مى تواند قبل از ذبح گوسفند خود، براى ديگرى ذبح نمايد.

(مسئله 819 ) پول قربانى بايد از مال حلال باشد، پس، اگر قربانى را از پولى كه خمس آن را نداده بخرد، كافى نيست.

(س 820 ) روحانى كاروان يا شخص حج گزارى كه لباس احرامش بر اثر ذبح نجس شده، آيا مى تواند به مقدارى كه براى ديگران قربانى مى كند يا ناظر بر قربانى است، در لباس احرامى كه خون آلود است، باقى باشد؟

ج ـ در صورت امكان بايد لباس خود را تطهير كند، و اگر تطهير نكرد، ضررى براى احرام يا ذبح ندارد.

(مسئله 821 ) قطع كردن گردن قربانى بعد از ذبح (بعد از قطع اَوداج اربعه) در حالى كه هنوز زنده است، كار حرامى است، ليكن ذبيحه حلال است و براى قربانى كفايت مى كند.

(مسئله 822 ) اگر در حين قطع اَوداج اربعه، رو به قبله باشد كافى است، ولو اينكه بعد از قطع و قبل از جان دادن، از قبله منحرف شود.

(س 823 ) بعضى از محله هاى جديد مكّه، در منى ساخته شده است، آيا در آنجا مى توان قربانى نمود يا خير؟

ج ـ اگر در منى است و منع قانونى ندارد مانع ندارد، ولى بدون احراز اينكه در منى است، صحيح نيست؛ كما اينكه با منع قانونى هم، كفايت قربانى محلِ اشكال است.