براى احرام بستن، جاهاى بخصوصى تعيين شده كه به آنها ميقات گفته مى شود و بايد احرام از يكى از آن مكانها بسته شود، و مذكور در بعضى روايات پنج يا شش محل است، ولى مستفاد از مجموع اخبار مكانهايى كه احرام از آنها جايز است ده محل و مكان بيان شده است.

اول: مسجد شجره در نزديكى مدينه منوّره، كه در مكانى بنام «ذوالحُلَيْفه» در سر راه مكه واقع شده است و آنجا ميقات اهل مدينه و هر كسى است كه خواسته باشد از راه مدينه منوّره به عمره يا به حج برود.

(مسئله 177 )احرام بستن از داخل مسجد شجره واجب نيست و از خارج مسجد، تا حدودى كه جزء ذوالحليفه محسوب مى شود، احرام جايز و صحيح است. بنابراين، احرام از بيرون مسجد و محل توقفهاى ماشين و محل دست فروشها و خيابانهاى مجاور و نزديك مسجد كه جزء ذوالحليفه است، قطعاً كافى است.

(مسئله 178 ) اشخاص جنب و حائض مى توانند در خارج از مسجد محرم شوند و لزومى ندارد كه صبر كنند تا پاك شوند و اگر عصياناً وارد مسجد شده و محرم شوند، هم معصيت نموده اند و هم احرامشان باطل است و در خارج از مسجد كه جزء ذوالحليفه باشد، ولو در داخل ماشين تلبيه را به قصد احرام بگويند، كفايت مى كند.

(مسئله 179 ) براى كسى كه از مدينه به طرف مكه مى رود، جايز نيست احرام را از مسجد شجره و ذوالحليفه تأخير اندازند و كسانى كه مريض هستند و معذور در ارتكاب بعض از محرمات مى باشند بايد محرم شوند و تلبيه را بگويند، و ارتكاب محرمات احرام در زمان عذرشان مضرّ به احرام و تلبيه نمى باشد.

دوم: وادى عقيق؛ و آن ميقات كسانى است كه از راه عراق و نجد و هر كسى كه از آنجا عبور كند و سه جزء دارد، جزء اول آن مسلخ و وسط آن غَمِره و آخر آن ذات عِرق ناميده مى شود.

(مسئله 180 ) بنا بر مشهور، در حال اختيار، احرام از تمام مكانهايى كه در مسئله قبل گفته شده جايز است ولى افضل، احرام از مسلخ است و پس از آن غمره، و بنا بر احتياط، احرام را تأخير نيندازد تا ذات عرق.

سوم: قرن المنازل؛ و آن ميقات كسانى است كه از راه طائف به حج مى روند.

چهارم: يَلَمْلَم؛ و آن ميقات كسانى است كه از راه يمن به حج مى روند و يَلَمْلَم اسم كوهى است در جنوب مكه.

پنجم: جُحفه؛ و آن ميقات اهل شام و مصر و مغرب مى باشد و همچنين هر كسى كه از آنجا عبور كند.

ششم: مكّه معظّمه است و آن ميقات حج تمتّع است كه پس از اتمام عمره تمتّع از خود مكّه، احرام مى بندند به تفصيلى كه مى آيد.

هفتم: منزل خود شخص است و آن، ميقات كسى است كه منزلش بعد از ميقات و بين ميقات و مكّه واقع شده است پس چنين كسى مى تواند از منزل و محل خودش به قصد احرام عمره يا حج احرام ببندد.

هشتم: فخّ است و آن بنا بر قولى محل احرام بچه هاى نابالغ است، يعنى جايز است احرام آنان را تا فخّ تأخير اندازند. ولى بنا بر قول ديگر، محل احرام آنان نيز يكى از ميقاتها است و فقط لباس دوخته آنان در فخّ از تن آنها بيرون آورده مى شود، اين در صورتى است كه عبور آنان به اين ميقات ممكن باشد، والاّ از همان ميقات بالغين محرم مى شوند.

نهم: محاذات يكى از ميقاتهاى پنجگانه نخست است به شرحى كه مى آيد.

دهم: ادنى الحلّ است يعنى نزديكترين منطقه خارج از حرم به حرم؛ و آن ميقات كسانى است كه مرورشان به يكى از مواقيت يا محاذى آنها نباشد، و يا در مكه بخواهند عمره مفرده انجام دهند كه بايد از ادنى الحل محرم گردند، و بهتر است براى احرام به «حديبيّه»[1] يا «جعرانه» يا «تنعيم» بروند و از همه نزديكتر به مسجدالحرام تنعيم است و افضل آن است كه از تنعيم باشد.

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. حديبيه محلى است در شمال غربى مكه و يكى از حدود چهارگانه حرم خداست كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله)در سال ششم هجرى براى انجام عمره عازم مكه شدند و به مسلمانان دستور داده شد كه آماده عمره شوند! از اين رو اين خبر در همه نقاط عربستان انتشار يافت كه مسلمانان در ماه ذى قعده به سوى مكه حركت مى كنند و مراسم عمره را انجام مى دهند، امّا مشركان مانع شدند و آن حضرت براى اينكه با آنها درگير نشود مسير خود را عوض كرد و در حديبيّه توقف نمود و صلح حديبيّه هم در اين منطقه به امضا رسيد و در اين مكان براى عمره محرم مى شوند.

يكى ديگر از ميقات عمره مفرده منطقه جِعْرانه است. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) پس از بازگشت از جنگ حُنَين، در جعرانه توقف نمود و غنايم جنگ با هوازن را ميان مردم تقيسم كرد و در آن مكان مسجدى وجود دارد كه از آنجا براى عمره محرم مى شوند، و جعرانه يكى از حدود چهارگانه حرم خداست كه از ناحيه مشرق مكه بر سر راه طائف در فاصله سى كيلومترى شهر مكه قرار دارد.

در مدخل ورودى شهر مكه از راه مدينه مسجدى وجود دارد كه با نام مسجد تنعيم شناخته مى شود و از مكانهايى است كه به عنوان ميقات عمره مفرده ذكر شده است، البته به نام مسجد عايشه و مسجدالعمرة هم شناخته مى شود.