حضرت آیت الله ! اخیرا از شما نظراتی منتشر شده دال بر اینکه بین زن و مرد برابری وجود دارد و یا اینکه دیه زن و مرد برابر است. آیا شما در مطالعات و تحقیقات فقهی به نقطه نظرات جدیدی دست یافته اید و یا اینکه اصولا معتقد هستید که قوانین مربوط به زنان باید بازبینی شود؟

اعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم
البته این موضوع بحث جدیدی نیست، ولی گویا شما تازه به آن رسیده اید. اما به طور كلی بنده بعد از انقلاب اسلامی و آشنایی با مسائل جهان ،قوانين و مشكلات جوامع بشری و همچنین بررسی قوانين مصوب در ايران به این نتیجه رسیدم كه بعضی از اين قوانين نمی تواند مشكلات جامعه را رفع كند و پاسخگوی مسائل مستحدثه و شبهات جدید باشد. لذا پس از مطالعات فراوان ، به دیدگاه هایی رسیدم که احساس کردم می تواند گره ای از مشکلات کنونی را باز کند.
اما راجع به مسائل زنان كه مورد اشاره شما می باشد، نظرم اين است كه اسلام از نظر حقوق انسانی و اقتصادی، اجتماعی، سياسی و بقيه حقوق، تفاوتی بين زن و مرد قائل نيست و همه زنان و مردان در حقوق با هم برابرند و لذا بنده با صراحت مطرح کرده ام و در نظريات علمی و رساله ام نوشته ام كه حتی زن می تواند وليّ فقيه شود يعنی بالاترين مقام سياسی مملكت را از نظر قانون اساسی ايران به دست آورد، چه رسد به رئيس جمهور شدن و بقيه سمت ها. و از نظر قانون اساسی نیز منعی ندارد، واگر برخی به کلمهء "رجال" در قانون اساسی متمسک می شوند، به نظر من ، مراد از آن مرد بودن نیست،بلکه رجل سیاسی باشد یعنی قدرت سیاسی وادارهء کشوری پهناور مانند ایران را داشته باشد. یا وقتی می گوییم مردان علم و هنر، آیا مقصود فقط مردان هستند تا اینکه زنان هم مورد خطاب قرار می گیرند؟

يعنی نظر شما اين است كه بايد در قانون در مورد برابری حقوق زن و مرد در دريافت ديه تغييری صورت گيرد؟

قانون بايد تغيير كند، البته تا کنون تغييراتی پيدا شده ، مثل بیمه ها که آن هم به صورت قراردادی آمده است، ولی بنده معتقدم همین هم بايد عوض بشود و صورت قراردادی به صورت قانونی در بيايد و خود همين تغییر نشان دهندهء این است که نظر بنده درست بوده، ولی باید کامل شود. خلاصه آن كه همه جا زن و مرد برابرند و هيچ تفاوتی نيست. همه جا مثل هم است جز در دو مسئله. يكی در باب ارث كه سهم پسر دو برابر دختر است، و يكی هم در باب طلاق كه گفته می شود به دست مرد است. اما پاسخ کوتاه ما در باب ارث این است كه این عين عدالت است و طلاق هم به يك نحو به دست زن است ولو اين كه اصلاً مستقيماً به دست مرد است. و آنجا هم نابرابری نيست، و الا در تمام حقوق، در دیه، قصاص، مالکیت، فرهنگ و در همه جا، برابر و مساوی هستند.

هست يا اين كه بايد باشد؟

از نظر قانون، در بعضی جاها نيست ولی از نظر عقيده اسلامی اين است كه بايد باشد و الا در قوانين مدنی نسبت به حقوق زنان بايد تغييراتی داده شود. يا در حقوق خانواده بايد تغييراتی داده بشود. من برای شما درباره حقوق خانواده مثالی می زنم. از نظر اسلام معروف است بين مسلمان ها كه زن اگر بخواهد از منزل خارج بشود بايد از شوهر اجازه بگيرد، ولی بنده معتقدم كه اولاً اين اجازه مربوط به جايی است كه مانع از حقوق شوهر باشد و با زندگی مشترك نسازد نه صرف بيرون رفتن. ثانياً اين كه مرد هم اگر بخواهد از منزل بيرون برود و مانع از حقوق همسر باشد و با زندگی مشترك نسازد آن هم بايد اجازه بگيرد. پس می بینید که معروف اين است كه زن بايد اجازه بگيرد ولی بنده معتقدم آن جايی كه زن بايد اجازه بگيرد، مرد هم بايد اجازه بگيرد. اين قدر برابری در حقوق خانوادگی است. و همه تأسف ما از اين است كه امروز امام خمينی نيست اگر ایشان امروز بودند، شک نداشتم که تمام آنچه را كه به عنوان نظر اسلامی مطرح کرده ام به صورت قانون در می آمد، چرا که ما این دقت، تأمل و تفقه در احکام الهی رااز ایشان آموخته ایم. امام با نوآوری هایی که داشت به ما نشان داد که می توان با جرأت و جسارت به اجتهاد پرداخت. اگر می گذاشتندا که امام به فقه می پرداخت ما امروز هیچ مشکلی در قانون و مسائل فقهی نداشتیم و یا اگر ضعفی هم مشاهده می شد بسیار ناچیز بود. به همین جهت است که معتقدم بالاترين خيانتی كه در جنگ تحميلی به اسلام و مسلمانان كردند اين بود كه بااین جنگ فرصت هشت سال تفقه و اجتهاد را ازامام گرفتند كه اگر چنین نمی شد، ما شاهد شکوفایی بیش ازپیش فقه بودیم و قوانین اسلامی همه جا می درخشید.

شما به عنوان شاگرد امام، به نظرتان جوانان حال حاضر همان روح انقلابی را دارند يا اين كه راه ديگری را در پيش دارند؟

اگر امام زنده بود، وضعیت فرق می کرد، ولی اکنون همه تابع وضع موجود هستند. پیام امام و نفس گرم ایشان، انسانها را به وجد می آورد تا جایی که ما شاهد بودیم جوانی که بزرگ شده غرب بود به جبهه ها می شتابد و نهایتا هم به شهادت می رسد. اما امروز فرهنگ و نگرش افراد تغییر کرده است.

سوال بعدی من در مورد شرايط سياسی حال حاضر است. اکنون ما پيش از انتخابات رياست جمهوری هستيم آیا به نظر شما با این انتخابات شرایط عوض می شود و بعضی از نگرشها در انتخابات تغيير خواهد كرد ، یا اینکه بار ديگر آقای احمدی نژاد انتخاب خواهند شد؟

تغيير اوضاع تا حدی بستگی به تغيير رئيس جمهور دارد؛ يعنی آن مقداری كه به دست رئيس جمهور است با تغيير او مسلماً خیلی از نگرشها نیز تغيير پيدا می كند. حتما رئیس جمهور بعدی برای تغییر می آدی و حتما در دنیای غرب، از عزت و شخصیت ایران و فرهنگ اسلامی دفاع می کند. رئیس جمهور بعدی حتما با فكر و انديشه اقتصاد مملكت را اداره می كند و حتما در صورتی که بیش از سیصد میلیارد درآمد نفتی کسب شد، از نحوه چگونگی مصرف آن با مردم سخن خواهد گفت. اگر تغییرات حتمی باشد، دیگر مشکلاتی مانند ماليات، گرانی، اعتياد، ناهنجاری های اجتماعی بیداد نخواهد کرد. اما اینکه سؤال کردید آیا رئیس جمهور تغییر خواهد کرد یا نه؟ بستگی به حضور پرشور واکثریتی مردم و نحوهء تبلیغات آنها دارد. اگر قدرت تبليغی آقايان زياد باشد و سهم آنها نیز از طریق راديو و تلويزيون به صورت عادلانه تقسيم شود و از طرفی آرای مردم صيانت بشود، حتما شخص دیگری رئيس جمهور خواهد شد، اما اگر تبليغات ضعيف باشد و عدالت تبلیغی نیز رعایت نشود و با مسئله سيب زمينی و اين جور مسائل رأی درست كنيم كس دیگری رأی نخواهد آورد. پس عدالت در قدرت تبليغی و ديگری، صيانت از آرا.

شما در مورد صحبت هايی كه آقای اوباما در مورد ايران داشتند، چه نظری داريد؟

من قبلا یکبار دیگر هم به چنین سوالی پاسخ داده ام. اگر ايشان می خواهد دستش را دراز كند، بادست باز چنین کاری بکند. يعنی اموال و ثروت های ملت برگردانده شود و نخواهد دخالت كند، در این صورت، صحبت کردن با ایشان ضرری ندارد، اما اگر بخواهد با دست بسته به طرف ما بيايد خوب معلوم است كه كاری از پیش نمی رود و معلوم نيست چه خواهد شد؟ سياست های داخلی و سياست های آمريكا، هر دو نامعلوم و نامشخص است.

از دولت های آينده توقع داريد كه چه نقش هايی در سياست داخلی و خارجی ايران ایفا کنند؟

در رابطه با سياست خارجی بايد عزت ما در خارج حفظ بشود هم چنان كه در دوره های گذشته این عزت را حفظ می كردنديعنی ملت ها به ما علاقه مند باشند. و از نظر سياست داخلی دو امر مهم است: يكی اقتصاد و دوم: آزادی های رسمی و قانوني. تنگ نظری بايد از بين برود، هر كسی را به اتهام اقدام عليه امنيت تحت تعقیب قرار ندهند. هر روزنامه و خبرنگاری را تحت فشار قرار ندهند و از بستن روزنامه ها خودداری کنند. اين ها تنگر نظری و كوچك بينی است. به طور کلی دانشگاه ها و دانشجویان عزیز بايد آزاد باشند .

به نظر شما مهم ترين مشكلی كه جوانان در حال حاضر با آن رو به رو هستند چيست؟

ناهنجاری های اجتماعی كه باعث عوامل زيادی می شود. جوان امروز باید احساس شخصیت کند، حتی اینکه ما با او و نحوهء زندگی اش تفاهم نداشته باشیم.
جوان امروز باید احساس امنیت کند تا بتواند در محیط اجتماعی مثمر ثمر باشد.
جوان امروز باید بتواند مشکلات اقتصادی را با سرپنجهء نبوغ و ابتکارات خود برطرف کند.
جوان امروز باید احساس کند که با ایجاد تولیدات داخلی، بازار غرب و شرق اورا فریب نمی دهد وبا آرامش به خلاقیت می پردازد.
بله جوان امروز دهها مسئلهء دیگر هم دارد که با تدبر و مدیریت صحیح می تواند بر آنها فائق آید و چون همیشه مبتکر باشد، به شرط آن که نگاه مدیریت کلان ما همراه با تخصص و احترام به خرد جمعی باشد. در این صورت همین جوان به عزت و شخصیت دینی وایرانی خود مفتخر است و بار دیگر به دنیا ثابت خواهد کرد که ایرانی هم مسلمان است و هم با فرهنگ.
خيلی ممنون.
متشكرم، موفق باشيد.