حضرت آیت العظمى صانعى با بیان این مطلب در دیدار با خانم " كارین لوكد فلد " خبرنگار تلویزیون " تاكس شاو" آلمان ( كه براى نخستین بار به ایران آمده بود ) در پاسخ به پرسشى در خصوص ارزیابى موقعیت جمهورى اسلامى ایران پس از 25 سال و میزان موفقیت و عدم موفقیت آن فرمودند:

هنوز به آن موفقیت مطلوب نرسیده ایم و درمرحله آزمایش و نتیجه ایم. البته نظام در زمان امام امت سلام الله علیه به موفقیتهایى رسید. امروزافزایش آگاهیها نیز قابل تحسین است اما بقیه موارد را نمى دانم چون شرایط پیچیده است.

مرجع تقلید نواندیش شیعیان با تاكید بر اینكه اساس بحث هایشان در حوزه هاى علمیه بر مبناى تحقیق استوار است در پاسخ به سوال دیگرى در خصوص افزایش روى آورى دانشجویان ایرانى به فلسفه غرب، امثال هگل و. ... و اینكه آیا ایشان در داخل ایران تفاسیر و تعابیر جدیدى از قرآن و اسلام به دانشجویان ارائه داده اند، افزودند:

البته كار من فلسفه نیست، اما در رابطه با قوانین اسلامى طبیعى است كه برداشتها در طول تاریخ مختلف بوده و خواهد بود، اساساً پیشرفت هر علمى به این بستگى دارد كه آن علم توسعه پیدا كند و برداشتها بیشتر و بهتر شود. ما احكام اسلام را تفسیر مى كنیم، اسلام در مورد همه چیز برنامه و قانون دارد و ما بدنبال یافتن قوانین هستیم.

ایشان در خصوص چگونگى و اهمیت ایجاد وحدت میان شیعیان عراق و سایر مسلمانان اضافه كردند: وحدت با تبلیغ نكردن علیه یكدیگر، و بدنبال راههاى ایجاد وحدت بدست مى آید، چون همه مسلمانان براى رسیدن به مصالح خودشان داراى راههاى متحد و واحد هستند. باید گفت ایجاد دشمنى بین مسلمانان از دشمنى با اسلام سر چشمه مى گیرد. به عبارت دیگر همانطورى كه مسلمانان در ایام حج با یكدیگر حج بجامى آورند و به دور خانه خدا مى گردند، در بقیه امور نیز باید با هم باشند بلكه فراتر از این، باید با همه انسانها متحد باشند چون اسلام دین انسانیت و بشریت است. بنابراین از دیدگاه ما، بشر نمى تواند با بشر بَد باشد.

ایشان در ادامه در مورد وجود رقابت یا وحدت میان حوزه هاى علمیه قم و نجف فرمودند: صحبت از رقابت نیست بلكه حوزه قم و نجف مثل دو دانشگاه بزرگ علمى هستند كه باید با یكدیگر تبادل علمى و تبادل دانشجو و تبادل استاد داشته باشند. در حقیقت هر كدام تكمیل كننده دیگرى هستند نه رقیب یكدیگر و لذا شما مى بینید زمانى كه امام امت به نجف تبعید مى شود، در آنجا تدریس را شروع مى كنند همانطور كه صدام عده اى را از نجف بیرون كرد به قم آمدند و در اینجا به فعالیت علمى پرداختند. هم حوزه نجف با امام امت ساخت و هم آنهایى كه از نجف آمده بودند با قم ساختند، حتى من امیدوارم نیمى از سال را در نجف باشم و به تدریس و تحقیق بپردازم.

حضرت آیت الله العظمى صانعى در پاسخ به این پرسش كه شما مى فرمایید اسلام دین صلح است و نه تنها مسلمانان بلكه تمام بشریت باید با یكدیگر متحد باشند بنابراین برداشت شما از نگرش دنیاى غرب به دنیاى اسلام چیست؟ فرمودند: البته آنها چون اسلام را از بعضى از اسلام شناسان گرفته اند كه كاملاً با اسلام آشنا نبوده اند معلوم نیست نگرششان به اسلام مثل نگرش ما به انسانها باشد. به عبارت دیگر آنها اسلام را از اسلام شناسانى گرفته اند كه جنبه ظاهرى و تحجدگرائى آنها بیش از واقع گرائى بوده است. اسلامى را كه بنده مى شناسم، اسلامى است كه همه انسانها را در حقوق انسانى با یكدیگر مساوى مى داند، زن و مرد، ایرانى و غیر ایرانى، داراى هر مذهبى كه باشند، همه آنها را _ موقعى كه دشمنى نكنند _ با یكدیگر مساوى مى دانند. جان هر انسان همانطور ارزش دارد كه مال و ِملك او ارزش دارد، مذهب و نژاد نمى تواند در ارزش گذارى جان و خون و حقوق انسان فرق بگذارد.

ایشان با بیان این نكته كه چگونه مى توان راهى نو براى فهم بهتر اسلام، به دنیاى غرب و حتى دانشجویان و جوانان نشان داد، افزودند: بنده همان چیزى را كه خودم به آن معتقد هستم براى آنها بیان مى كنم، ضمن اینكه لازم است این سخنان و این شناخت از اسلام در دنیا مطرح بشود كه امیدواریم به تدریج اینگونه شود.

معظم له در آخرین بخش از سخنان خود با امید به اینكه جوانان ایرانى به آن درك و برداشتى كه امام از اسلام ترسیم كرده بودند، برسند تاكید كردند: این اسلام، اسلام همراه با آگاهى، همراه با آزادى، همراه با پیشرفت علمى در تمام ابعاد و در تمام علوم است و مردم باید تنها با قانون و آنهم با قانون صحیح اداره شوند نه با كدخدا منشى و واسطه گرى.